ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΕΣΧΗ ΚΑΝΑΡΙΝΙΩΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ
Menu

ΚΟΚΚΙΝΑ ΛΙΠΟΧΡΩΜΙΚΑ ΚΑΝΑΡΙΝΙΑ

Το κόκκινο καναρίνι είναι κορωνίδα των καναρινιών χρώματος. Για πολλά χρόνια η εισαγωγή του κόκκινου στον χρωματισμό του πτερώματος φάνταζε σαν άφταστο όνειρο. Το κοντινότερο σε αυτό ήταν τα καναρίνια τύπου με την πορτοκαλί απόχρωση (Πχ Norwich). Η προσπάθεια πολλών ετών αλλά και πλείστων εκτροφέων έφερε αποτέλεσμα στις αρχές του 20ου αιώνα και το αποτέλεσμα συνεπήρε τους λάτρεις της ορνιθοκουλτούρας. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη απόδειξη για αυτό από το να παρατηρήσουμε το τεράστιο πλήθος καναρινιών κόκκινου παράγοντα (κόκκινα λιποχρωμικά, κόκκινα μωσαϊκά, αχάτες κόκκινου μωσαϊκού, μαυροκόκκινα κλπ ) στις ετήσιες εκθέσεις!

Η εξάπλωση της χρωστικής επάνω στο φτερό μας δίνει 2 διαφορετικούς τύπους φαινοτύπου στα καναρίνια κόκκινου παράγοντα (και στα κίτρινα καναρίνια ισχύει).

Τα καναρίνια στα φτερά των οποίων είναι πλήρως κατανεμημένο το κόκκινο λιπόχρωμα λέγονται έντονα.

Τα καναρίνια στα φτερά των οποίων η κορυφή είναι αποχρωματισμένη λέγονται χιονέ, εξαιτίας της όψης του «παγώματος» που γίνεται ευδιάκριτο ειδικά στην πλάτη των πουλιών. Γι’ αυτό τον λόγο οι Άγγλοι τα ονομάζουν και frosted (=παγωμένα).

Το κόκκινο χρώμα

Τα πρώτα καναρίνια κόκκινου παράγοντα δεν ήταν πραγματικά κόκκινα. Βασικά είχαν έναν βαθύ πορτοκαλί χρωματισμό ο οποίος αποτέλεσε την βάση για την εξέλιξη του κόκκινου καναρινιού. Μετά τις πρώτες προσπάθειες για την αναπαραγωγή και την διαιώνιση του είδους ξεκίνησε ο αγώνας για ένα βαθύτερο κόκκινο χρώμα. Τις προσπάθειες αυτές διέκοψε ο Β΄Παγκόσμιος Πόλεμος που έθεσε νέες προτεραιότητες στις ζωές των ανθρώπων βάζοντας την εκτροφή καναρινιών σε τελευταία μοίρα.

Το πρόβλημα που αντιμετώπισαν οι πρώτοι εκτροφείς ήταν το είδος διατροφής που θα χορηγούσαν στα καναρίνια τους έτσι ώστε να τους προσφέρουν επαρκή ποσότητα καροτίνης που θα τους επέτρεπε να διατηρούν την κόκκινη απόχρωση μετά την πτερόρροια. Οι έρευνες απέδειξαν πως απ΄μια πλειάδα λαχανικών μόνο έξι διαθέτουν περιεκτικότητα καροτίνης που να ξεπερνά τα 100 μέρη ανά εκατομμύριο και από αυτά μόνο τρία ήταν αποδεκτά από τα πουλιά: τα καρότα (120/1.000.000), το ξερό χόρτο (160/1.000.000) και το γρασίδι (117/1.000.000). Τα αποτελέσματα αυτής της φυσικής διατροφής ήταν φτωχά και αν μη τι άλλο καθόλου ελκυστικά.

Δεν υπήρξε καμία σημαντική εξέλιξη μέχρι το 1964 όπου ο Άγγλος εκτροφέας Jack Swift, γενικός γραμματέας βρετανικής λέσχης καναρινιών εμφάνισης, κατεβάζει στην ετήσια έκθεση, μερικά τόσο κόκκινα πουλιά (έχει καταγραφεί ότι είχαν το χρώμα του αίματος) που παίρνει σωρηδόν τα πρώτα βραβεία, σαρώνοντας τους περισσότερους τοπικούς αλλά και εθνικούς διαγωνισμούς εκείνης της χρονιάς. Η αίσθηση που προκάλεσε το κοκκίνισμα των καναρινιών του Swift ήταν τόσο μεγάλη, που ξεκίνησε έναν έντονο διάλογο στις σελίδες του πιο διαδεδομένου περιοδικού ορνιθολογίας της Αγγλίας, το «Cage & Aviary Birds». Για τους περισσότερους εκτροφείς, κι εφόσον ο Swift δεν δημοσιοποιούσε ποιος παράγοντας ήταν αυτός που οδήγησε στην εμφάνιση τόσο κόκκινων καναρινιών, ήταν φανερό ότι κάτι ύποπτο βρισκόταν από πίσω. Η ένταση κορυφώθηκε όταν σε κάποιους διαγωνισμούς, μερικοί κριτές αρνήθηκαν να βαθμολογήσουν τα καναρίνια του Swift, υποστηρίζοντας επισήμως ότι ήταν προφανές πως είχαν ταϊστεί κάτι που δεν καλλιεργείται σε κήπο!
Η αντιδικία αυτή ρίχνει τον Swift σε βαθιά μελαγχολία. Ήταν ήδη ηλικιωμένος άνθρωπος, θα παραμείνει για δύο εβδομάδες στο νοσοκομείο, για να αποβιώσει τελικά χωρίς ποτέ να διαγνωστεί η ασθένεια που τον ταλαιπωρούσε. Εν τω μεταξύ, η κατάσταση της υγείας του ήδη απαιτούσε να αντικατασταθεί από την θέση του Γενικού Γραμματέα της λέσχης.
Η σύζυγος του Swift παραδίδει τα αρχεία στον αντικαταστάτη του, Bill Newland. Ανάμεσα στα έγγραφα που ξεδιαλέγει ο Newland, κείτεται και το μεγάλο μυστικό του Swift: Μια απόδειξη αγοράς ενός σχετικά καινούργιου προϊόντος της εποχής, με την εμπορική ονομασία «Carophyll Red» !
Ο Swift ασχολείτο με το εμπόριο καλαμποκιού, και αποδείχθηκε αργότερα ότι εκεί γνώρισε το σκεύασμα, όταν ένας ορνιθοτρόφος πελάτης του μίλησε για αυτήν την νέα «θαυματουργή» σκόνη που κυκλοφόρησε προκειμένου να προσδίδει πιο κόκκινο χρωματισμό στον κρόκο του αυγού! Ο Swift αγόρασε λίγο Carophyll Red και το δοκίμασε στα καναρίνια του, αφαιρώντας πρώτα ένα-δυο φτερά, προκειμένου να διαπιστώσει ευκολότερα την διαφορά, όταν αυτά θα έβγαιναν ξανά.
Σήμερα, όλοι μπορούμε να φανταστούμε την μεγάλη του έκπληξη, όταν θα είδε ο Swift τα αποτελέσματα χρήσης της καινούργιας ουσίας.
Επρόκειτο για ένα σκεύασμα με βάση την συνθετική κανθαξανθίνη, μια ουσία που συναντάται στη φύση σε πηγές όπως το μανιτάρι Cantharellus cinabarinus, και φύκη όπως η Σπιρουλίνα, – μέχρι και σε ορισμένα έντομα -, απ’ όπου και εισέρχεται στην διατροφική αλυσίδα των πτηνών.

Η Κανθαξανθίνη είναι μία από τις 600 περίπου ουσίες (καροτενοειδή) που υπάρχουν στη φύση, σε διάφορες τροφές (λαχανικά, φρούτα κ.α.) και είναι αυτές που προσδίδουν κάποιο χρωματισμό στην επιδερμίδα και το υποδόριο λίπος. Μετά από χρόνια μελετών διαπιστώθηκε πως η καταξανθίνη μπορεί να συνδυαστεί με την Β-Καροτίνη για πιο ελκυστικά αποτελέσματα. Η μεν μία ουσία προσδίδει στα πουλιά μια απόχρωση κόκκινου «της φωτιάς» (Κανθαξανθίνη), ενώ η άλλη (Β-Καροτίνη) επιφέρει ένα πιο «βαθύ» κόκκινο. Συχνά, τα σκευάσματα του εμπορίου περιέχουν και τα δύο.

Διατροφή κόκκινου λιποχρωμικού

Για να έχουμε βαθύ κόκκινο χρώμα θα πρέπει να ακολουθήσουμε μία εντελώς διαφορετική διατροφή από εκείνη των άλλων λιποχρωμικών καναρινιών, ιδίως κατά την περίοδο της πτερόρροιας. Πρέπει να αντικαταστήσουμε την διατροφή εκείνη που περιέχει την ουσία λουτεΐνη, που είναι η κύρια πηγή του κίτρινου χρωματισμού των πουλιών, αφαιρώντας το ρούπσεν, το κανναβούρι, τα πράσινα λαχανικά και τον κρόκο του αυγού. Έτσι ένα μείγμα βρώμης και νίζερ προτιμάται από το κλασικό. Στο εμπόριο κυκλοφορούν ειδικά μείγματα για καντίνια κόκκινου παράγοντα. Επίσης τα πράσινα λαχανικά αντικαθίστανται από το καρότο, ενώ ο κρόκος του αυγού επιτρέπεται να δίνεται για την προσθήκη πρωτεϊνών στα μείγματα των αυγοτροφών. Η χρονική περίοδος χορήγησης της χρωστικής ξεκινά για τα ενήλικα καναρίνια δύο (2) περίπου εβδομάδες πριν την περίοδο της πτερόροιας και συνεχίζεται καθ’ όλη τη διάρκεια της πτερόρροιας μέχρι του τέλους αυτής. Η χορήγηση της στους νεοσσούς διατηρείται καθ’ όλη τη διάρκεια της ανάπτυξης των νεοσσών, του απογαλακτισμού και της πτερόρροιας τους, μέχρι τη περίοδο της επίδειξης του πουλιού στις εκθέσεις. Θα πρέπει να τονισθεί ότι το τελευταίο μήνα πριν την επίδειξη του πουλιού στις εκθέσεις, ο εκτροφέας μπορεί να μειώσει τη σταθερή χορήγηση της χρωστικής ουσίας σε δύο (2) φορές την εβδομάδα. Η χορήγηση χρωστικών ουσιών (οι οποίες είναι συνθετικά χημικά σκευάσματα) μπορεί να κρύβει καταπόνηση για το συκώτι των πουλιών. Ο βασικός λόγος είναι πως η καταξανθίνη και οι άλλες χρωστικές μεταφέρονται στα φτερά χάρη στα λιπίδια της διατροφής (εξ ου και λιπόχρωμα) και μέσω του συκωτιού. Συνιστάται η χορήγηση χολίνης ή άλλων φυσικών τροφών αποτοξίνωσης του συκωτιού μετά το «βάψιμο» των πουλιών, για να εξασφαλίσουμε την σωστή λειτουργιά του οργανισμού των μικρών μας φίλων.

Αναπαραγωγή κόκκινου λιποχρωμικού

Στην αναπαραγωγή ακολουθούμε τους γενικούς κανόνες προετοιμασίας για τα καναρίνια. Διατροφική προετοιμασία, ημερήσιο φως και σωστή επιλογή ζευγαριών.
Η σωστή επιλογή των ζευγαριών όμως έχει και μια επιπλέον πτυχή που ισχύει για τα εκθεσιακά καναρίνια. Ζευγαρώνουμε πάντα ένα έντονο κόκκινο με ένα χιονέ. Ο κανόνας αυτός δεν είναι αυθαίρετος. Βασίζεται στην εμπειρία πολλών εκτροφέων οι οποίοι συνειδητοποίησαν τα οφέλη αυτής της τακτικής.
Το ζευγάρωμα μεταξύ 2 έντονων καναρινιών θα μας δώσει έντονο χρώμα αλλά υπερβολικά «σφιχτό» σώμα και πιθανόν ατέλειες στο ομοιόμορφο στρώσιμο του πτερώματος.
Αντίθετα το ζευγάρωμα χιονέ με χιονέ θα κάνει τους απόγονους πιο «ξασπρισμένους» και θα μεγαλώσει τον όγκο τους κάνοντας το πτέρωμα πιο «χαλαρό».
Τα παραπάνω αποτελέσματα έχουν να κάνουν εκτός από την εξάπλωση του λιποχρώματος στα πούπουλα και με την δομή των φτερών. Έτσι ένα έντονο πουλί συνήθως έχει σαφές επιμήκες σχήμα χωρίς να εμφανίζει υπερβολική χαλαρότητα (ειδικά στο κάτω μέρος του πούπουλου). Στα χιονέ τα πούπουλα είναι πιο στρογγυλεμένα στην κορυφή τους και έχουν την τάση να είναι πιο χαλαρά στην δομή τους.

Διαγωνιστική Κρίση κόκκινου λιποχρωμικού

Το μήκος του σώματος ορίζεται στα 14 εκατοστά μετρώντας από το ράμφος μέχρι το τέλος της ουράς. Τα φτερά πτήσης δεν πρέπει να διασταυρώνονται στο τέλος του διπλώματος και η στάση του σώματος θα πρέπει να είναι στις 45 μοίρες κλίση. Τέλος το κεφάλι θα πρέπει να είναι ομοιόμορφο με το σώμα και ο λαιμός ούτε πολύ μακρύς ούτε πολύ κοντός.
Η ποιότητα του φτερώματος, η ποιότητα του χρώματος, η γενική κατάσταση και η στάση του κόκκινου καναρινιού είναι τα σημαντικότερα από τα πρότυπα κρίσης χαρακτηριστικά. Έχει παρέλθει ο καιρός που το καλύτερο εκθεσιακό καναρίνι κέρδιζε χάρις στο βαθύ κόκκινο λιποχρωμικό του χρώμα. Στις ημέρες μας τα έντονου τύπου κόκκινα αρσενικά πρέπει να έχουν άριστη ποιότητα φτερώματος εμφανίζοντας σε όλο του το σώμα ένα ομοιόμορφο φωτεινό κόκκινο λιποχρωμικό χρώμα χωρίς ίχνη μελανίνης στο πτέρωμά του. Το χρώμα των βασικών (κινητήριων) φτερών και της ουράς των λιποχρωμικών κόκκινων καναρινιών, έντονου ή χιονέ τύπου φτερώματος, πρέπει να ταιριάζει απόλυτα με το κόκκινο χρώμα του υπόλοιπου φτερώματος τους. Έχουν αναφερθεί περιπτώσεις ότι ένας σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει τη ποιότητα χρώματος του φύλου ενός απογόνου είναι η ποιότητα χρώματος του αντίθετου φύλου γονέα που έχει ταυτόχρονα και αντίθετο τύπο φτερώματος.
Για παράδειγμα, η ποιότητα ενός απογόνου κόκκινου αρσενικού έντονου τύπου φτερών εξαρτάται από τη ποιότητα χρώματος της μητέρας του (αντίθετο φύλο) που έχει χιονέ τύπο φτερών (αντίθετο τύπο). Συνιστάται στον εκτροφέα να επιλέγει τα νεαρά αρσενικά που παράγει και να τα ξεχωρίζει σε μονά κλουβιά, ιδίως σε εκθεσιακά, κατά την περίοδο της πτερόρροιας. Με αυτή την πράξη προστατεύεται το φτέρωμα του πουλιού από τα τσιμπήματα και τις ενοχλήσεις των άλλων πουλιών, όταν είναι όλα μαζί στο ίδιο κλουβί ή τη κλούβα πτήσεως. Είναι αρκετά δύσκολο να προβλέψετε με σιγουριά το φύλο των νεαρών πουλιών κι ακόμα δυσκολότερα το τύπο του φτερώματος, πριν την περίοδο της πτερόρροιας.

Πηγές

www.birdnest.gr

http://www.telegraph.co.uk
http://www.avianweb.com
http://onlinelibrary.wiley.com
http://animal-world.com/encyclo/bird…ctorCanary.php
«Το Λιποχρωμικό Κόκκινο Καναρίνι» Παναγιώτης Μακρής
«Αναζητώντας τον κόκκινο παράγοντα» Γιάννης Κουλέτσης
«Καναρίνια» G.B.R. Walker & Dennis Avon
«Καναρίνια» Horst Bielfweld
«The Canary Handbook» Matthew M. Vriends,Tanya M. Heming-Vriends
«A Brand New Bird: How Two Amateur Scientists Created the First Genetically Engineered Animal» by Tim Birkhead